Mentionsy

110. Pojawienie się zagrożenia dla Rusi od północy i od wschodu w 1. połowie XIII wieku

00:00:00 Charakterystyka Nowogrodu Wielkiego, który był najbardziej na północ wysuniętą częścią Rusi, ale w zasadzie był samodzielną republiką miejską, która wynajmowała wodzów na czas zagrożenia militarnego.

00:04:50 Jeżeli chodzi o dwie Rusie założone przez izgojów (Ruś Połocką i Ruś Halicką), to one w podręcznikach historii są pomijane. Uwaga skupia się na tzw. Rusi Kijowskiej.

00:05:32 Po śmierci Jarosława Mądrego w 1054 roku Ruś zostaje podzielona na księstwa. Młodsi książęta powinni słuchać się starszego, ale tego nie robili...

00:06:22 W 1. połowie XIII w. pojawiają się dwa zagrożenia dla Rusi: od wschodu (Tatarzy) i od północy (niemieckie zakony rycerskie).

00:08:53 Dygresja na temat ludów, które w I tysiącleciu przed Chrystusem przyszły na tereny Europy północnej i środkowej. Byli to Germanie północni (Normanowie), ludy bałtyckie i ludy słowiańskie. Te ostatnie założyły gród w Biskupinie, który powstał mniej więcej w tym samym czasie, co Rzym (VIII wiek pne).

00:12:54 Zagrożenie Rusi z Zachodu pochodziło do zakonów rycerskich, które osiedliły się nad Bałtykiem. Byli to: Kawalerowie Mieczowi, którzy osiedlili się nad dolną Dźwiną oraz Rycerze Najświętszej Marii Panny (Krzyżacy) - na ziemi chełmińskiej. Krzyżacy stali się zagrożeniem dla Polski dopiero na początku XIV wieku, natomiast Zakon Inflancki zagrażał Rusi Połockiej a także Litwinom (których władca - Mendog - przyjął w połowie XIII wieku katolicyzm i tytuł królewski, organizując skuteczny opór przeciwko Zakonowi Kawalerów Mieczowych. Państwo Inflanckie oddzieliło Ruś Połocką oraz północną część Rusi Kijowskiej (Nowogród Wielki) od morza.

00:32:08 W latach 20. XIII wieku pojawiło się drugie zagrożenie dla podzielonej na mniejsze księstwa Rusi Kijowskiej - zagrożenie ze wschodu. Ze wschodniej Syberii przybyły nieznane ludy azjatyckie... Tu następuje obszerny wywód nt. Mongołów/Tatarów.

00:48:54 Charakterystyka azjatyckiego ludu Połowców, którzy zajmowali stepy Kipczaku (między dolną Wołgą a dolnym Donem), a potem - północne wybrzeża Morza Czarnego (trwale oddzielając Ruś Kijowską od tego morza).

00:51:40 Przednia część wojsk mongolskich postanowiła wkroczyć na ziemie zamieszkałe przez Połowców, gdyż byli oni bratnimi dla Mongołów ludami azjatyckimi.

00:55:44 Dygresja nt. "jedwabnego szlaku".

01:00:01 W roku 1223 wojska mongolsko-tatarskie rozbiły połączone siły Połowców i siły ruskie. To było pierwsze pojawienie się Tatarów na ziemiach, które później uważamy za ziemie ukraińskie.